El Hijyeni Politikamız

1.EL HİJYENİ TANIMI VE GENEL KAPSAMI

El Hijyeni: Herhangi bir el temizliği eylemi için kullanılan genel bir tanımdır. El hijyeni; El yıkamayı, antiseptik el yıkamayı, alkollü el antiseptiği ile el ovalamayı, cerrahi el antisepsisini, antisepsi/dekontaminasyon/bakterilerden arındırmayı, El bakımını, El temizlemeyi, El dezenfeksiyonu, Hijyenik el antisepsisini, Hijyenik el yıkamayı kapsar.

2.EL HİJYENİNİN HASTANEMİZ İÇİN ÖNEMİ

El hijyeni, birçok insan sağlığı sorununu önlemenin en kolay, en etkili ve en ucuz yollarından biridir. Dünya Sağlık Örgütü, enfeksiyon hastalıklarının büyük bir kısmının el temasıyla yayıldığını belirtmektedir. El hijyeninin sağlanması, bu tür hastalıkların kontrol altına alınması ve toplumun sağlığının korunması açısından kritik bir öneme sahiptir. Morbidite, mortalite ve tedavi maliyetine neden olan bu enfeksiyonlardan korunmaya yönelik tedbirlerin başında, yeterli el hijyeninin sağlanması gelir.

Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlar hasta güvenliğiyle ilgili önemli sorunlardan birisidir. Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonlar; hastanede uzamış yatışa, hastalarda uzun süre normal yaşamdan uzak kalmaya, mikroorganizmalarda antimikrobiyal direncinde artışa, artmış maliyete ve ölüme sebep olmaktadır. Bu tür enfeksiyonların önlenmesi hastanemizin öncelikli amacıdır.

El hijyeni sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonların ve antimikrobiyallere dirençli patojenlerin yayılımının önlenmesinde en önemli ve en basit enfeksiyon kontrol önlemidir. Yapılan araştırmalarda el hijyeninin Sağlık hizmetiyle ilişkili enfeksiyonların oranlarını ve dirençli patojenlerin bulaşını azaltmadaki etkisi gösterilmiştir. El hijyenine uyumun %70’ten %25’e düştüğü dönemlerde hastane enfeksiyonlarının dört kat arttığı görülmüştür.

3. EL HİJYENİ POLİTİKAMIZIN HEDEFİ

El hijyeni politikamız, tüm sağlık çalışanlarının, refakatçilerin ve hastaneye gelen ziyaretçilerin sağlıklarını korumak amacıyla geliştirilen ve uygulanan hijyen kurallarını ve uygulamalarını kapsamaktadır. Özellikle bulaşıcı hastalıkların yayılmasının önlenmesinde büyük öneme sahiptir. Bu politika, el yıkama tekniklerinin doğru bir şekilde uygulanmasını, hijyen ürünlerine erişimi ve toplumda hijyen bilincinin arttırılmasını hedefler

4.YÖNETİCİLER VE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ EL HİJYENİ İLE İLGİLİ TEMEL SORUMLULUKLARI

-Yöneticilerin el hijyeni stratejilerini teşvik eden koşullar oluşturmak,

-Sağlık çalışanları için hasta bakımı verdikleri ortamda kolayca erişebilecekleri alkol bazlı el hijyen ürünleri sağlamak,

-El hijyeni uygulamalarına uyumu arttırmak için multidisipliner ve çok yönlü programlar geliştirmek,

-Alkol bazlı el hijyen ürünlerinin ulusal güvenlik talimatlarına ve ulusal/uluslararası düzenlemelerine uygun olmasını sağlamak,

-Sağlık hizmetleriyle ilgili enfeksiyonların kontrolünde ve politikanın uygulanmasının yöneticilerin sorumlulukları arasında olduğunun bilinmesini sağlamak,

-El hijyenine uyum standartlarını iyileştirmek ve sürdürmek,

-El hijyenine uyumun artırılması amacıyla anlaşılır ve hedef kitleye uygun dikkat çekici mesajlar vermek ve örnek teşkil eden rol modelleri ön plana çıkarmak,

-El hijyeni sürekliliği için eğitimler planlamak ve uygulamak,

-Multidisipliner ekip ile sağlık personellerinin el hijyeni uyumunu takip etmek,

-El hijyeni uyumunu takip eden ekibin çalışmalarını denetlemek ve uyum oranlarının geri bildirimini sağlamak.

5.EL HİJYENİ POLİTİKAMIZIN BİLEŞENLERİ

Eğitim ve Farkındalık

Toplumda hijyen bilincinin arttırılması, el hijyeni politikasının temel taşlarından biridir. Kurum içerisinde ki eğitim planlarımızda el hijyeni ile ilgili eğitimlerimiz mevcuttur.

Erişim

Temiz suya, sabuna ve diğer el hijyeni ürünlerine erişim sağlamak, etkili bir el hijyeni için çok önemlidir. Kurumumuzda herkesin rahatlıkla erişebileceği kadar lavabolar ve el hijyeni ürünleri mevcuttur.

Uygulama Standartları

El hijyeni uygulamaları için standartların belirlenmesi, bu politikaların etkinliğini arttırır. Doğru el yıkama teknikleri, bu tekniklerin ne zaman uygulanması gerektiği gibi konuların net bir şekilde tanımlanması önemlidir.

İzleme ve Değerlendirme

El hijyeninin ne sıklıkla uygulanabildiğini takip etmek, başarılı politikalar geliştirmek açısından kritiktir. Anketler, istatistikler ve gözlemler gibi veriler, hijyen uygulamalarının etkinliğini değerlendirmek için kullanılabilir.

6. EL HİJYENİ ÜRÜNLERİ

Normal Sabun

Antimikrobiyal ajan içermeyen el yıkamada kullanılan sabun.

Antimikrobiyal Sabun

Mikroorganizmaların çoğalmasını yavaşlatmaya veya azaltmaya yetecek yoğunlukta bir antiseptik ajan içeren sabun (deterjan).

Alkol Bazlı El Antiseptiği: Geçici florada bulunan mikroorganizmaların sayısını azaltmak amacıyla suyla yıkamaya ve kurulamaya gerek olmadan, doğrudan ellere uygulanan ve genellikle %70-95 oranında alkol içeren çözelti.

7. EL HİJYENİ UYGULAMALARI

Sosyal El Yıkama

Ellerin sadece su ve sabunla mekanik hareketler yardımıyla yıkanması işlemidir. Sosyal hayattaki el temasını gerektiren kirli ya da kontamine tüm rutin işlemlerden sonra yapılmalıdır. Bu tip yıkama ile kirlerin ve geçici floranın çoğunun uzaklaştırılması amaçlanırken, kalıcı flora etkilenmez. Genellikle antimikrobiyal özelliği olmayan normal sıvı sabun kullanılır.

Hijyenik El Yıkama

Antimikrobiyal sabun (iyodofor, klorheksidin glukonat, triklosan vb) kullanılarak yapılan el yıkamadır. Amaç sadece ellerin temizlenmesi değil, aynı zamanda temiz kalmasıdır. Bu tip el yıkamada geçici flora elemanları tamamen ortadan kaldırılırken kalıcı flora bakterileri az düzeyde etkilenir.

Hijyenik El Ovma

Geçici florada bulunan mikroorganizmaların etkili ve hızlı bir şekilde ortadan kaldırılması amacıyla, antiseptiğin ellerin tüm yüzeylerine ovalanarak uygulanmasıdır.

Cerrahi El Yıkama

Ameliyat öncesi ellerin yıkanması terimi, antimikrobiyal sabun ve su ile ellerin ameliyata hazırlanması amacıyla yapılan uygulamadır.

Cerrahi El Ovma

Ameliyat öncesi susuz ve alkol bazlı el ovma ürünleriyle ellerin ameliyata hazırlanması amacıyla yapılan uygulamadır.

8. SÜREKLİ İYİLEŞTİRME STRATEJİSİ

El hijyenine uyumun geliştirilmesine yönelik etkin stratejilerin belirlenmesi ve uygulanması çok önemlidir. Hastanemizce kullanılan stratejiler;

Eğitim: El hijyeninin önemi, el hijyeni endikasyonları, el hijyeni sağlama yöntemleri ve uygulama, eldiven kullanımı ile ilgili kurallar, el antiseptikleri ile ilgili genel bilgiler, ‘’El Hijyeni İçin 5 Endikasyon’’, alkol bazlı el antiseptikleri ile ilgili alınması gereken güvenlik önlemleri hakkında çalışanlara eğitimler yapılmaktadır. Eğitimler; meslek grupları ve bölümlere, çalışanların bilgi ve davranış düzeylerine göre yıllık olarak planlanır. İşe yeni başlayan çalışanlara genel oryantasyon programı içinde el hijyeni eğitimi yapılır.

Denetleme ve Geri Bildirim: sahada yapılan el hijyeni uyum gözlemleri ve geri bildirimler sonucunda tespit edilen uygunsuzluklara yönelik alınan önlemler el hijyeninin sürekliliğinin sağlanması için önemlidir.

Hatırlatıcıların Kullanılması: HBYS üzerinden çalışanlara el hijyeni ile ilgili mesaj atılıyor ve sağlık bakım alanlarında el hijyeni hatırlatıcıları asılı.

El hijyeni Uyumunun Değerlendirilmesi: Hedeflerin belirlenmesi: Hastane el hijyeni uyumuna yönelik hedef değer belirler ve bu değeri yakalamaya çalışır. (Hastanemiz için hedef değer %80’dir.)

İyileştirme: tespit edilen olumsuzluklara yönelik iyileştirme faaliyetleri planlanır ve uygulanır. Uygulanan müdahalelerinin kısa ve uzun vadeli etkilerinin değerlendirilerek sürekli iyileştirme sağlanmaya çalışılır

Anket uygulama: Çalışanların "el hijyeni inanç ölçeği" ulusal ve uluslararası geçerliliği olan ölçekler ile yılda bir ölçülür. Ölçümler sonucuna göre iyileştirmeye yönelik gerekli faaliyetler yapılır.

El hijyenine uyum :kurumsal bir öncelik haline getirilmeli ve el hijyeniyle birlikte enfeksiyonu önlemeye ve kontrol altına almaya yönelik diğer aktivitelerde gerekli liderlik, finansal ve yönetsel destek sağlanmalıdır.

El hijyeni ekibi: el hijyeni koordinatörü ve ekip üyelerinden oluşmaktadır. El hijyeni ile ilgili çalışmalar, gözlemler ve uygulamalardan sorumludurlar.

9.EL HİJYENİ İLE İLGİLİ KULLANILAN DÖKÜMANLAR 

  SADA. EN-FR.37                    EL HİJYENİ  İNANÇ ÖLÇEĞİ VE UYGULAMA ENVANTERİ ANKET FORMU