Jinekolojik laparoskopi rahim, yumurtalıklar ve fallop tüpleri gibi üreme sisteminin anatomisini ciltte kesi yapmadan incelemek ve tedavi etmek için küçük bir kameradan yardım alınan cerrahi bir işlemdir. Laparoskopik operasyonlara kronik pelvik ağrı, endometriozis, fibroid tümörleri, kısırlık ve yumurtalık kistlerinin tanı ve tedavisi dahil olmak üzere birçok durumda başvurulur. Laparoskop dokuların görünümünü büyütüp çok yaklaşabildiği ve insan elinden çok daha hassas hareket edebildiği için günümüzde birçok cerrahi işlem laparoskopik olarak yapılmaktadır.
Laparoskopi için genellikle göbekte ya da alt karnında küçük bir kesi yapılarak pelvik bölgeyi genişletmek için karbondioksit gazı verilir böylece pelvik organların daha kolay görüntülenmesi sağlanır. Gaz aynı zamanda karın duvarını organlardan uzak tutarak yaralanma riskini azaltır. Laparoskop göbekteki kesiye yerleştirilirken cerrahi aletler de diğer kesiye yerleştirilir. İşlem bittiğinde tüm aletler kaldırılarak kesiler kapatılır ve cilt bandajlanır.
Laparoskopik ameliyatlar ayakta tedavi prosedürlerdir bu herhangi bir komplikasyon görülmediğinde hastanın aynı gün içinde taburcu olabileceği anlamına gelir. Laparoskopik operasyonlar çoğu zaman genel anestezi altında yapılır ve vakanın durumuna ve ameliyat sırasındaki bulgulara bağlı olarak 45 dakika ile 3 saat arası sürer.
Laparoskopik cerrahi ciltte büyük kesilere olan ihtiyacı ortadan kaldırdığından açık cerrahiye kıyasla iyileşme süresi oldukça kısadır. İşlemden sonra çoğu kadın birkaç hafta içinde günlük yaşamlarına dönebilir. Hasta açısından daha kolay bir süreç olmasının yanı sıra laparoskopik operasyonlarda ince ve ışıklı bir teleskop olan laparoskop ve özel cerrahi aletler kullanılır. Robotik cerrahi aletler insan elinden daha güvenilirdir. Hata riskini ortadan kaldırırlar ve ince hareketlerde daha iyidirler.
Laparoskopik operasyonlar sonrası iyileşme süresi hangi prosedürün yapıldığına ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir. Kişi ameliyattan birkaç saat sonra evine dönebilir ya da bazı durumlarda hastanede kalması gerekebilir. Doktor enfeksiyonu önlemek için ağrı kesici ilaçlar ve antibiyotikler önerebilir.
Doktor işlem sonrası görülebilecek yan etkiler konusunda hastayı bilgilendirecektir. Operasyon sonrası kateter kullanımının yan etkisi olarak idrara çıkmada zorluklar ve göbek deliğinde yumuşaklık ve karında çürükler görülebilir. Karın içindeki gaz göğüste ve omuzlarda ağrıya neden olabilir ve bu durum mide bulantısına yol açabilir. Bu semptomlar genellikle ağrı kesici ile giderilebilecek düzeydedir ve kısa sürede iyileşir. Günlük yaşama dönmek bir haftadan bir aya kadar sürebilir.
Laparoskopik operasyonlar da herhangi bir ameliyatta olduğu gibi karın veya pelvik organlardan birinin yaralanması gibi potansiyel riskler taşır. Bu komplikasyonlar fazla kilolu, pelvik adezyonu olan veya daha önce karın ameliyatı geçirmiş kadınlarda daha yaygındır. Laparoskopik operasyon sırasında hasar görmüş organı onarmak için daha büyük bir kesi gerekirse bu durum iyileşme için daha uzun hastanede kalmaya neden olabilir. Çok nadiren hasar görmüş organın tedavisi için ek bir acil durum prosedürünün gerçekleştirilmesi gerekir.
Laparoskopik operasyonlardan sonra ciddi karın ağrısı, uzun süreli bulantı ve kusma, yüksek ateş, irin veya önemli kanama, idrara çıkma sırasında ağrı veya bağırsak hareketleri gibi semptomlar görülürse mutlaka doktora başvurulmalıdır. Laparoskopik operasyonların sonuçları genellikle oldukça başarılıdır. Cerrahın birçok sorunu kolayca görmesini ve teşhis etmesini sağlar ve açık cerrahi ile karşılaştırıldığında çok daha az risk taşır. Hastayı doğru şekilde değerlendirmesi ve tedavi etmesi için laparoskopi konusunda deneyimli bir cerrahın seçilmesi oldukça önemlidir.
Tüm jinekolojik koşullar laparoskopi ile tedavi edilememektedir, çok büyük tümörler veya kitleler açık ameliyat gerektirebilir. Bitişik bağırsak, mesane ya da üreteri yapışıklıklar nedeniyle laparoskopik olarak tedavi etmek oldukça zor olabilir. Yapışıklıklar ultrasonografi ya da BT taramaları ile teşhis edilemediği için bir ameliyat laparoskopik olarak başlayabilir ve yapışkanlık görülürse açık cerrahiye döndürülebilir.
