Makat ve çevresinde yer alan hastalıkların tümü makat hastalıkları olarak adlandırılır. Makat etrafında görülen hastalıklar birçok kişide sık sık görülebilir ve genellikle hastalar bu rahatsızlıklarını görmezden geldiği ve konuşmaktan çekindiği için doktora da geç başvurabilir. Makattan kan gelmesi, makat etrafında kaşıntı görülmesi, makatta yanma, makat etrafında ele gelen bezeler, kokulu akıntılar makat sıkıntılarının başlıca belirtileri arasındadır.
Makat bölgesinde yer alan damarların genişlemesi, şişmesi ve ele gelmesi sonucu oluşan rahatsızlık halk arasında basur adı verilen hemoroid rahatsızlığıdır. Uzun süre ayakta kalma, ishal, kabızlık, az hareket etme, gebelik, kalp yetmezliği, kalın bağırsak tümörü veya genetik faktörler hemoroide neden olan etmenler olarak sayılabilir. Halk arasında sık görülen hemoroid, 20-50 yaş arası kişilerde daha sık görülebilir. Kadınlarda doğum sonrası daha az hareket edeniyle erkeklere oranla daha sık görülebilir. En sık kanamayla belirti gösterse de, ağrı, yanma, şişlik, kaşıntı, akıntı, basınç gibi belirtilerle kendini gösterir. Makat bölgesinin muayenesi ve gerekirse endoskopik muayene ile hastalık teşhis edilir. Hastalığın boyutuna göre tedavi yöntemi farklıdır. İlaçla tedavi, bant ligasyonu, skleroterapi ve cerrahi yöntem tedavi yöntemleri arasındadır.
Perinal Abse makat bölgesinde iltihaplı hastalıktır. Özellikle ağrı ile birlikte, üşüme, titreme, ateş ve büyük abdestte yapamama şikayetiyle birlikte karşımıza çıkar. Abse’de ilaçla tedavi yöntemi tek başına yeterli olmaması nedeniyle, lokal ya da genel anestezi altında makat boşluğuna en yakın yerden kesi yapılarak iltihaplı bölge boşaltılır ve ilaç tedavisiyle desteklenir. Ameliyat dışında tedavisi çok mümkün değildir.
Anal fistül, anal bölgede çatlak veya yara oluşması durumudur ve kadınlarda erkeklere oranla daha sık görülür. Hastanın eline geldiği için hemoroidle karıştırılır ancak hemoroidden farklıdır. Zor doğum geçirme, kronik kabızlık gibi nedenlerle ortaya çıkabilir. Akut fistüllerde ilaç tedavisi yöntemiyle hastalığın önüne geçilebilir ancak kronik fistülde kesin tedavi yöntemi cerrahi operasyondur. Ameliyatın başarı oranı da %100’dür.
Makat Kaşıntısı (Kaşıntılı Anüs)
Makat çevresinde hastada rahatsızlık yaratan ve sık sık tekrarlanan kaşıntı olması durumudur. Makat kaşıntısı yanında, makatta yanma ve akıntı şikayetleri de görülebilir. Bunların nedenleri arasında, makat bölgesini aşırı titiz bir şekilde temizlemek, yağlı dışkı ve makat çevresinin terlemekten kaynaklı sürekli ıslak kalması, domates, baharatlı gıdalar tüketmek, kuruyemişler, bazı meyvelerle, kafeinli ve alkollü içecek tüketimi de kaşıntıya neden olabilmektedir. Bunların dışında parazit hastalıkları (kıl kurdu gibi), makat bölgesi hastalıkları, deri hastalıkları da bu duruma neden olabilmektedir. Haastalığın tedavisinde, hastanın hikayesi dinlenip, hekim tarafından muayene edildikten sonra, kaşıntıya neden başka bir hastalığın olup olmayacağı araştırılır. Makat bölgesi daha fazla tahriş olmamması için, anal bölge sabun tuvalet kağıdı direkt temizleme için kullanılmamalı, sadece su ile ıslatılmış tuvalet kağıdı, ıslak bebek mendilleriyle temizlenmeli. Makat bölgesi ıslak tutulmamalıdır.
Makat Hastalıklarından Kurtulmak için Günlük Hayatta Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?