Vücutta bulunan benler tıp dilinde ‘Malign Melanom’ adı verilen cilt kanseri; dünyada en yaygın kanserlerin başında gelmektedir. Bu kanser deriye renk veren pigment hücrelerinden köken alır ve çok hızlı şekilde ilerler. Sağlığı ciddi anlamda tehdit eden bu kanserin lezyonlarının yüzde 30’u ise benler üzerinde gelişir. Bu nedenle vücuttaki benlerin düzenli kontrolü, Malign Melanom kanseri erken tanısında büyük önem taşır. Benlerin kontrolünde geliştirilmiş son teknoloji ise Dermotoskopi’dir.
Ben (nevüs); deriye renk veren pigment hücrelerinin kümeleşerek bir araya gelmesi ile ortaya çıkan, kahve tonlarında, zararsız oluşumlardır. Cilt seviyesinde ya da daha yüksek oval nevüsler doğuştan veya sonradan oluşabilmektedir. Nitekim sağlık açısından önemli olan nokta benlerin sonradan oluşması durumunda yakından takip edilmesi ve değişimlerinin bir dermatoloji uzmanına bildirilmesidir.
Benler doğuştan gelebildiği gibi sonradan da vücutta oluşabilmektedir. Kişinin vücudunda otuzlu yaşlara kadar yeni benler çıkması olasıdır. Bu benlerin hamilelik döneminde, hormonu etkileyen durumlarda veya hormonların sık sık dalgalandığı ergenlikte sayısının ve boyutlarının artması gözlemlenen normal bir durumdur.
Nitekim orta yaştan sonra pigmentler eski işlevini kaybeder ve renk benlerde solma ve renk kayıplarına neden olabilir. Orta yaşlı kişinin vücudunda yeni benler çıkması, boyutlarının değişmesi veya renginin koyulaşması bu nedenle beklenen bir durum değildir, dermotoskopi yoluyla gözlem altında tutulması gerekir.
Dermotoskopi, benlerin ve pigmentli lezyonların tanısında kullanılan bir bir çeşit gözlem mikroskobudur. Dermotoskopi kullanarak çıplak gözle görülmeyen ben ve lezyonlar büyütülerek ışık altında incelenebilir. Daha önce dermotoskopik fotoğraflar çekerek incelenen ben ve pigment lezyonları artık dijital ortamda takip edilebilmekte ve daha sağlıklı sonuç vermektedir.
Dermatoskopik muayene ile ben, cilt kanseri, pigmentsiz lezyonlar incelenebildiği gibi aynı zamanda ciltteki anormal yapılar, parazitler, deri tümorleri ve kan damarları ile alakalı rahatsızlıklar detaylı şekilde gözlemlenebilmektedir.
Cildindeki ben ve pigment lezyonlarının cilt kanseri riski taşıdığından şüphelenen, düzenli olarak dermotoskopi yaptırması önerilen kişilere dermatologlar tarafından dermotoskopi muayenesi uygulanır. Bu uygulamada vücutta bulunan benler bir nevi haritalandırılarak konumları kaydedilir. Genel konumlandırmanın ardından her bir benin dermotoskopik görüntüsü kaydedilir ve incelenir. Bir sonrası muayenede, şüphelenilen benler eski dermotoskopik görüntüleriyle karşılaştırıl ve dijital ortamda matematiksel olarak değişimleri hesaplanarak cilt kanseri (malign melanom) riski tespit edilir.
Vücudunda 50’den fazla ben olan, özellikle 40 yaşını geçmiş kişilerde cilt kanseri görülme ihtimali diğerler kişilere göre daha fazladır. Bu nedenle kişilerin, benlerini düzenli olarak bir dermatoloji uzmanına muayene ettirmesi ve dermotoskopi takibi yaptırması cilt kanseri erken tanısı için oldukça büyük önem taşımaktadır. Özellikle beyaz tenli, renkli gözlü, sarı-kızıl saçları bireylerin güneşe karşı toleransı oldukça düşük olduğu ve kolayca pigment bozuklukları yaşayabildikleri için ciltlerini ve benlerini sık sık muayene etmeleri tavsiye edilir.
Eğer vücutta oluşan eski veya yeni bende şu durumlar görülüyorsa malign melanom olma riski taşıyor olabilir:
Kişinin derisinde sonradan ben çıkması büyük oranla normaldir. Nitekim bu benlerin sayısı, büyüklüğü, rengi ve şekli cilt kanseri teşhisinde önemli bulgulardandır. Kişiler yeni oluşan benleri sık sık kontrol etmeli; renk değişimi, büyüme, asimetri ve şekil değişikliği gördüğünde bir dermatoloji uzmanına görünmelidir.
Bunların yanı sıra;